Ὁ Πτολεμαῖος ἐγεννήθη ἐν Πτολεμαΐδι ( ἄνω Αἰγύπτου ) περὶ τὸ ἔτος 100 μ.Χ. Πιστεύεται ὅτι δὲν συγγένευε μετὰ τῆς βασιλικῆς οἰκογενείας τῶν Λαγιδῶν ἀλλὰ προερχόταν ἀπὸ εὐκατάστατην οἰκογένειαν, ποὺ τοῦ ἔδινε τὴν δυνατότητα νὰ ταξειδεύῃ διὰ τὴν διεξαγωγήν τῶν ἐρευνῶν του καὶ νὰ προμηθεύεται ἀστρονομικὰ ὂργανα. Ὑπήρξε μέγας μαθηματικὸς, ἀστρονόμος, ἀστρολογος, γεωγράφος καὶ φυσικὸς, συστηματοποίησε τὴν ἀστρονομία καὶ ἀστρολογία τῶν Ἑλλήνων, καὶ ἀπεδείχθη ἀντάξιος διάδοχος τοῦ ἒργου τοῦ Ἱππάρχου, ποὺ ἐθαύμαζε. Μάλιστα ὑποστήριξε ἐνθέρμως τὰς διορθωσεις τοῦ Ἱππάρχου εἰς τοὺς ἀστρονομικοὺς καταλόγους, λόγῳ τῆς μεταπτώσεως, διορθώσεις ποὺ ἀκόμα καὶ κατὰ τὴν ἐποχήν τοῦ Πτολεμαίου δὲν εἶχαν γίνει ἀποδεκταὶ ἀπὸ τοὺς περισσότερους ἀστρολόγους (κυρίως λατίνους καὶ βαβυλώνιους).
Ἐκείνοι ἀκόμη ὑπολόγιζαν ὡροσκόπια νομίζοντας ὃτι αἱ τροπαί συμβαἰνουν είς τὴν 8ην μοίρα τοῦ άντιστοίχου δωδεκατη-μορίου καὶ κάποιοι μάλιστα καυτηρίαζαν τὸν Ἳππαρχον διὰ τὰς καινοτόμους διδασκαλίας του, ποὺ... δὲν ἦσαν σύμφωναι μετὰ τῆς παραδόσεως τῶν παλαιοτέρων ὑπολογισμῶν τοῦ Μέτωνος καὶ τοῦ Εὐδόξου. Ὁ Πτολεμαῖος ὑποστήριξε ὃτι αἱ τροπαὶ συμβαίνουν εἰς τὴν 1ην μοίραν τῶν ἀντιστοίχων δωδεκατημορίων ὃπως πράγματι ἦταν ἡ ἀστρονομικὴ πραγματικὸ-της τῆς ἐποχῆς του. Ἀπὸ εἰρωνίαν τῆς τύχης θὰ τὸν ἀκολουθοῦσαν πιστᾶ ὃχι εἰς τὴν ἐποχήν του (ἐκτός ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων) ἀλλὰ πολὺ ἀργότερα ὃταν πλέον τὰ ἀστρονομικὰ δεδομένα ἦταν ἐντελῶς διαφορετικὰ. Ἐτσι προέκυψε τὸ σφάλμα τῶν δυτικῶν ἀστρολόγων ποὺ προεκάλεσε τὴν καλοῦμενη "τροπικὴ ἀστρολογία" καὶ ποὺ δυστυχῶς ἀκόμη ὑφίσταται τὴν σήμερον, ἐνῶ δὲν ἒχει λείψει καὶ ἡ ἱστορικὴ παραποίησις ἀπὸ μερικοὺς ποὺ ἀνευθύνως διαδίδουν ὃτι ὁ Πτολεμαῖος ὑπήρξε τάχα " τροπικὸς ἀστρολόγος " (βεβαίως τουλάχιστον μιὰ χιλιετίαν πρὸ τῆς ὑπάρξεως τῶν συνθηκῶν ποὺ προεκάλεσαν τὴν "τροπικὴ ἀστρολογία"....).
Ὁ Πτολεμαῖος πέθανε εἰς Κάνωβον περὶ τὸ 168 ή170 μ.Χ. Ἀφησε πολλὰ σημαντικὰ ἒργα, σπουδαιότερο τῶν ὁποίων εἶναι ἡ Μαθηματικὴ Σύνταξις ( γνωστὴ καὶ ὡς Ἀλμαγέστη - Ἡ Μεγίστη ), ὃπου διὰ πρῶτην φοράν παρουσιάζονται ἡ ἐπίπεδη καὶ ἡ σφαιρικὴ τριγωνομετρία καθὼς καὶ διάφορα γεωμετρικὰ προβλήματα. Ἡ ἐπινόησις τοῦ συμβόλου τοῦ μηδενός ὀφείλεται εἰς Πτολεμαῖον καὶ εἶναι τὸ ἀρχικὸ γράμμα τῆς λέξεως " οὐδέν ".
Συναντάμε συχνῶς ἐκφράσεις μὲ τὸ μηδέν εἰς τὴν Μαθηματικὴν Σύνταξιν ( π.χ. 0, μζ, η'= 0° 47' 8'') καὶ κατὰ τὸν Πτολεμαίο σημαίνει τὴν ἒλλειψιν τῶν μονάδων ὁποιασδήποτε τάξεως. Ἢσχολήθη ἐπίσης μὲ τὸν ὑπολογισμόν τοῦ π καὶ ὑπολόγισε (ἂγνωστο πῶς) ὃτι π = 3 + 17/120.
Ἂλλα σημαντικὰ ἒργα του εἶναι: Φάσεις ἀπλανῶν ἀστέρων καὶ συναγωγή ἐπισημανσιῶν, Ἀνάλημμα, Ἂπλωσις ἐπιφανείας σφαίρας (καὶ τὰ τρία σώζονται μερικῶς), Πλανησφαίριον (σώζεται λατινικὴ μετάφρασις ἀπὸ τὰ ἀραβικὰ), Ὑποθέσεις τῶν πλανωμένων βιβλία β' ( σώζεται τὸ α' βιβλίο ἑνῶ τὸ β' μόνον εἰς ἀραβικὴν μετάφρασιν), Τετράβιβλος βιβλία δ' ( σώζεται ὃλο ), Περὶ τῶν στοιχείων (δεν σώζεται), Ὁπτικὴ (λείπει ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος), Ἁρμονικὰ βιβλία γ' (περί μουσικῆς, σώζεται), Γεωγραφικὴ Ὑφήγισις, βιβλια η' (σώζεται), Μηχανικὰ βιβλία γ' ( σώζονται ἐλάχιστα ἀποσπάσματα ), Περὶ ῥοπῶν ( δὲν σώζεται) κ.α.
Ἡ Τετράβιβλος εἶναι τὸ κατεξοχὴν ἀστρολογικὸ σύγγραμα τοῦ Πτολεμαίου. Προσεγγίζει ἐπιστημονικῶς τὴν θεωρίαν τῶν Ἀστρικῶν Λόγων, ὑπερασπίζεται τὴν ὠφελιμότητα τῆς προγνώσεως, θέτει ὃρια διαχωρίζοντας την καθαυτὴν ἐπιστημονικὴν πρακτικὴν ἀπὸ τοὺς ἀπατεώνας, ἐξηγεῖ τὴν λογικὴν πολλῶν ἀστρολογικῶν ἐννοιῶν καὶ δίδει μεθόδους ἑρμηνείας τῶν Ἀστρικῶν Λόγων ποῦ διακρίνονται διὰ τὴν πολυπλοκότητά των. Παρουσιάζει ἀναλυτικῶς τὸ σύστημα τῶν Κλῆρων (τὰ μετέπειτα "ἀραβικὰ σημεῖα") καθὼς καὶ τὸ λίαν σημαντικὸ σύστημα τῶν Χρονοκρατοριῶν, δίδοντας μάλιστα μέθοδον κατὰ τὴν ὁποῖαν δύναται νὰ ὑπολογισθῇ ὁ χρόνος ζωῆς. Πρόκειται διὰ ἓνα ἐκ τῶν σημαντικοτέρων ἑλληνικῶν ἀστρολογικῶν ἓργων ( τὸ ἂλλο εἶναι τὰ Ἀποτελεσματικὰ, τοῦ Ἡφαιστίωνος Θηβαίου ) καὶ ἀπαραίτητον διὰ τὴν κατανόησιν τῆς Ἑλληνικῆς Ἀστρολογίας.